Powstanie wielkopolskie
Dane | Powstanie wielkopolskie |
---|---|
Data | 27.12.1918, godz. 16:40 |
Miejscowość | Poznań (52°24′N 16°56′E) |
Strefa czasowa | GMT+1 |
Słońce | 6° Koziorożca |
Księżyc | 1° Skorpiona |
Ascendent | 18° Raka |
Opis
Powstanie polskich mieszkańców Prowincji Poznańskiej przeciwko Rzeszy Niemieckiej wkrótce po zakończeniu I wojny światowej. Polacy domagali się powrotu ziem zaboru pruskiego do Polski, która w tym czasie umacniała swą niepodległość.
Powstanie wielkopolskie wybuchło 27 grudnia 1918 w Poznaniu, w czasie wizyty powracającego do Rzeczypospolitej Polskiej Ignacego Jana Paderewskiego, który w drodze do Warszawy przybył 26 grudnia do Poznania, demonstracyjnie witany przez Polaków; 27 grudnia Paderewski wygłosił przemówienie do tłumów zebranych przed hotelem Bazar. Tego samego dnia paradę wojskową na Świętym Marcinie urządzili Niemcy; zrywano polskie i koalicyjne flagi, napadano na polskie instytucje; doszło do zamieszek, w wyniku których wywiązała się walka, podjęta następnie przez oddziały kierowane przez Polską Organizację Wojskową.
Powstańcy w krótkim czasie opanowali całą Prowincję Poznańską z wyjątkiem jej północnych i południowo-wschodnich obrzeży. Powstanie zakończyło się 16 lutego 1919 roku rozejmem w Trewirze, który rozszerzał na front powstańczy zasady rozejmu kończącego I wojnę światową z 11 listopada 1918. Było to jedno z trzech, obok powstania wielkopolskiego 1806 roku i powstania sejneńskiego w 1919 roku, zwycięskich powstań w dziejach Polski.
Kluczowe wydarzenia
- 28 grudnia 1918 - w Poznaniu Polacy zdobyli Cytadelę, fort Grolmann i arsenał przy ul. Wielkie Garbary.
- 29 grudnia - Polacy zdobyli między innymi Grodzisk Wielkopolski, Kłecko, Kórnik, Wielichowo, Gostyń i Witkowo. W następnych dniach powstańcy opanowali wiele miast (Środa, Śrem, Wągrowiec, Gołańcz, Kcynię, Kościan, Oborniki, Nowy Tomyśl, Czarnków, Jutrosin, Kruszwicę, Miejską Górkę, Rawicz, Strzelno i Wolsztyn).
- 11 stycznia 1919 - gen. Józef Dowbor-Muśnicki otrzymał mocą dekretu NRL (Naczelnej Rady Ludowej) tytuł Głównodowodzącego wszystkich Sił Zbrojnych Polskich byłego zaboru pruskiego.
- 9 stycznia 1919 - z lotniska na Ławicy odbył się pierwszy nalot bombowy w historii polskich skrzydeł, zakończony sukcesem. 6 polskich maszyn LVG zbombardowało niemieckie lotnisko we Frankfurcie, zrzucając 900 kg bomb. Dzięki tej akcji Niemcy zaprzestali nalotów na Poznań i całkiem przestali korzystać z lotniska we Frankfurcie bojąc się odwetu. Od tej pory Poznań mógł się czuć bezpieczniejszy. [1]
- 27 stycznia 1919 - ruszyła niemiecka ofensywa w rejonie Bydgoszczy i Nakła, 3 lutego załamała się ona na froncie północnym. Tego dnia powstańcy odnieśli zwycięstwo w bitwie pod Kcynią, przywrócono linię frontu sprzed podjęcia przez Niemców ofensywy.
- 9 - 12 lutego 1919 - ponowna ofensywa Niemców, bez większych sukcesów, z dużą ilością ofiar po obydwu stronach
- 16 lutego 1919 - w Trewirze o godzinie 18.00 został podpisany układ przedłużający rozejm między państwami Ententy a Niemcami, który objął również front wielkopolski. Jednocześnie Armia Wielkopolska [2] została uznana za wojsko sprzymierzone. Podpisanie rozejmu nie oznaczało automatycznego zaprzestania wszelkich działań zbrojnych, osłabiło to jednak militarną presję ze strony Niemców.
- 23 marca 1919 - przeprowadzono wybory do Rady Miejskiej w Poznaniu. W wyniku wyborów przedstawiciele listy polskiej obsadzili 42 miejsca w Radzie na 60 ogółu. Był to ogromny sukces Polaków, wyniki oznaczały znaczną polonizację rad miejskich.
- 10 kwietnia 1919 - Komisariat NRL wydał rozporządzenie o usunięciu niemieckojęzycznych napisów na urzędach, dworcach kolejowych i zmianie nazw ulic na polskie. Karą za złamanie przepisu były dwa lata więzienia i grzywna.
- 1 czerwca 1919 - na terenie Wielkopolski odbyły się wybory uzupełniające do Sejmu Ustawodawczego. Zwycięstwo odniosła prawica, a dokładniej wspólna lista ugrupowań o tej orientacji ideowej, zapewniając sobie tym samym wszystkie 42 miejsca w Sejmie Ustawodawczym przeznaczone dla Wielkopolan.
- 28 czerwca 1919 - odbyła się oficjalna ceremonia podpisania traktatu wersalskiego. Przyznał on Wielkopolskę (poza kilkoma skrawkami) Polsce.
- 10 stycznia 1920 roku - postanowienia traktatu wersalskiego weszły w życie. Na ich mocy oddziały z Wielkopolski przejęły pozostające w rękach niemieckich przyznane Polsce fragmenty Wielkopolski i Pomorza.
Więcej na: Wikipedii.
Źródło horoskopu
Informacja medialna, przekazana na kilku portalach internetowych, m.in. onet.pl [3]: "Podczas przeglądania dokumentów parafialnych w kościele na poznańskich Jeżycach znaleziono informację pochodzącą z komunikatu władzy duchownej, która nakazała bić w dzwony w pierwszą rocznicę wybuchu Powstania Wielkopolskiego, a więc w 1919 r. W znalezionej notatce można przeczytać, że "W sobotę dnia 27 grudnia br. dzwoniono o godz. 4 minut 40 po południu przez 15 minut we wszystkich kościołach parafialnych". Prof. Bogusław Polak, który jest specjalistą od Powstania Wielkopolskiego przyznał, że znalezienie dokumentu powinno być wiążące i godzinę 16.40 należy przyjąć jako właściwą".
Informację dostarczył Jarosław Gronert.