Jan II Kazimierz Waza: Różnice pomiędzy wersjami
Linia 13: | Linia 13: | ||
== Biografia == | == Biografia == | ||
− | + | Król Polski w latach 1648-1668, tytularny król Szwecji do 1660 z dynastii Wazów. Syn króla Polski i Szwecji Zygmunta III Wazy i Konstancji Habsburżanki, arcyksiężniczki austriackiej. Przyrodni brat Władysława IV Wazy. Kawaler Orderu Złotego Runa. Abdykował w 1668 roku, przerywając ciągłość dynastyczną. Był ostatnim członkiem rodu Wazów blisko spokrewnionym z Jagiellonami. | |
+ | |||
+ | Młodość upłynęła przyszłemu królowi w znacznym stopniu na wojowaniu. W 1629 ojciec zabrał go do Prus na wyprawę przeciwko Szwedom. 25 czerwca 1635 w obliczu nowej wojny ze Szwecją podążył do Torunia. | ||
+ | |||
+ | |||
Z szerszą biografią można zapoznać się na [http://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_II_Kazimierz_Waza Wikipedii] | Z szerszą biografią można zapoznać się na [http://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_II_Kazimierz_Waza Wikipedii] | ||
== Kluczowe wydarzenia == | == Kluczowe wydarzenia == | ||
− | * | + | * 10 maja 1638 do lutego 1640 - zatrzymał się na postój we Francji pozostającej w wojnie z Hiszpanią, gdzie został aresztowany na rozkaz kardynała Richelieu pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Hiszpanii. Uwolniony po interwencji poselstwa Rzeczypospolitej, które przybyło do Paryża pod kierownictwem wojewody smoleńskiego Krzysztofa Korwina Gosiewskiego. |
− | * | + | * 16 maja 1646 - otrzymał od papieża godność kardynalską. Nieco wcześniej - wbrew woli królewskiej, wyjechał do Włoch i wstąpił do zakonu jezuitów w Loreto, który opuścił jednak już po dwóch latach nowicjatu. |
+ | * 20 listopada 1648 - po śmierci brata, Władysława IV Wazy, Jan II Kazimierz Waza został obrany królem Rzeczypospolitej, po sześciu miesiącach trwającej wolnej elekcji | ||
+ | * 30 maja 1649 - doszło do zawarcia małżeństwa Ludwiki [http://pl.wikipedia.org/wiki/Ludwika_Maria_Gonzaga] i Kazimierza | ||
+ | * 28 czerwca-10 lipca 1651 - król dzięki swoim zdolnościom strategicznym odniósł świetne zwycięstwo nad połączonymi wojskami kozacko-tatarskimi w bitwie pod Beresteczkiem [http://pl.wikipedia.org/wiki/Bitwa_pod_Beresteczkiem] i zmusił Kozaków do podpisania mniej korzystnej dla nich ugody w Białej Cerkwi | ||
+ | * 1655 - wojska szwedzkie wkroczyły do Rzeczypospolitej. Była to kontynuacja wojen, jakie ze Szwedami prowadził Zygmunt III Waza, a później także Władysław IV, gdyż nie skończyły się one traktatem pokojowym, a tylko rozejmem w Sztumskiej Wsi [http://pl.wikipedia.org/wiki/Potop_szwedzki] | ||
+ | * 20 listopada 1655 - król wydał uniwersał opolski do narodu, wzywając w nim wszystkie stany do zbrojnego powstania przeciwko Szwedom [http://pl.wikipedia.org/wiki/Uniwersa%C5%82_opolski] | ||
+ | * 8 stycznia 1656 - król datował „Manifest wzywający chłopów do walki” | ||
+ | * 1 kwietnia 1656 - złożenie przez króla Jana ślubów lwowskich podczas mszy świętej odprawianej przez nuncjusza Pietro Vidoniego przed obrazem Matki Bożej Łaskawej. Kraj był prawie w całości opanowany przez Szwedów i Rosjan. Przyrzeczenia królewskie miały poderwać do walki z najeźdźcami nie tylko szlachtę, ale i cały lud. Monarcha oddał Rzeczpospolitą pod opiekę Matki Boskiej, którą nazwał Królową Polski i obiecał, że poprawi sytuację chłopów i mieszczan, kiedy tylko kraj zostanie uwolniony spod okupacji. [http://pl.wikipedia.org/wiki/%C5%9Aluby_lwowskie]. Śluby lwowskie mogą mieć symboliczny związek z oblężeniem Jasnej Góry [http://pl.wikipedia.org/wiki/Obl%C4%99%C5%BCenie_Jasnej_G%C3%B3ry], mającej miejsce pomiędzy 18 listopada a 27 grudnia 1655. | ||
+ | * 26 września do 23 grudnia 1657 - dowodził oblężeniem Torunia | ||
+ | * 16 września 1668 - Jan II Kazimierz Waza zrzekł się korony | ||
+ | * 30 kwietnia 1669 - wyjechał do Francji, gdzie uzyskał niezwykle dochodowe opactwo Saint-Germain-des-Prés, którego został 76 opatem. | ||
+ | * 16 grudnia 1672 - zmarł cztery lata po abdykacji. Podobno przyczyną zgonu był atak apopleksji jakiego doznał po otrzymaniu wiadomości o upadku Kamieńca Podolskiego. | ||
== Ciekawostki == | == Ciekawostki == | ||
− | + | Jan Kazimierz miał dwójkę dzieci, Marię Annę Teresę [http://pl.wikipedia.org/wiki/Maria_Anna_Teresa_Waz%C3%B3wna] oraz Jana Zugmunta [http://pl.wikipedia.org/wiki/Jan_Zygmunt_Waza]. Żyły one bardzo krótko: córka nieco ponad rok, syn niewiele ponad półtora miesiąca. | |
+ | |||
+ | Współcześni oceniali go bardzo surowo. Od pierwszych liter jego monogramu “Ioannes Casimirus Rex” mówiono o nim “Initium Calamitatis Regni” – początek nieszczęść królestwa. Po 80 latach panowania Wazów Rzeczpospolita znajdowała się w opłakanym stanie. Wojny na południowym wschodzie, w Inflantach, a zwłaszcza „potop szwedzki”, który zalał prawie cały kraj, bardzo poważnie zrujnowały gospodarkę kraju. Ludność zmniejszyła się o ok. 30% i wynosiła 6-7 mln, większość gruntów leżała odłogiem, tak znacznie zmniejszyła się produkcja zbóż. | ||
+ | |||
+ | Podczas sejmu w 1661 roku Jan Kazimierz w czasie przemówienia argumentował sens przeprowadzenia elekcji vivente rege i trafnie wtedy przepowiedział rozbiory Polski (tzw. przepowiednia Jana Kazimierza). Mówił bowiem: ''Moskwa i Ruś odwołają się do ludów jednego z nimi języka i Litwę dla siebie przeznaczą; granice Wielkopolski staną otworem dla Brandenburczyka, a przypuszczać należy, iż [ten] o całe Prusy certować [starać się] zechce, wreszcie Dom Austriacki spoglądający łakomie na Kraków nie opuści dogodnej dla siebie sposobności i przy powszechnym rozrywaniu państwa nie wstrzyma się od zaboru. Powtórzył podobne słowa w czasie sejmu abdykacyjnego.'' | ||
== Źródło horoskopu == | == Źródło horoskopu == | ||
− | + | Informację dostarczył [[Mirosław Czylek]]. | |
[[Category:Władcy Polski]] | [[Category:Władcy Polski]] | ||
+ | [[Category:Kapłani]] | ||
[[Category:Długość życia: 60-70 lat]] | [[Category:Długość życia: 60-70 lat]] | ||
+ | [[Category:Powód śmierci:udar mózgu]] | ||
[[Category:Słońce 2° Barana]] | [[Category:Słońce 2° Barana]] | ||
[[Category:Księżyc 20° Wagi]] | [[Category:Księżyc 20° Wagi]] | ||
[[Category:Ascendent w Wodniku]] | [[Category:Ascendent w Wodniku]] |
Wersja z 22:28, 8 lis 2013
Dane | Jan II Kazimierz Waza |
---|---|
Data urodzenia | 22.3.1609, godz. 04:00 |
Miejscowość | Kraków ( 50°03′N 19°56′E) |
Strefa czasowa | |
Słońce | 2° Barana |
Księżyc | 20° Wagi |
Ascendent | 2° Wodnika |
Biografia
Król Polski w latach 1648-1668, tytularny król Szwecji do 1660 z dynastii Wazów. Syn króla Polski i Szwecji Zygmunta III Wazy i Konstancji Habsburżanki, arcyksiężniczki austriackiej. Przyrodni brat Władysława IV Wazy. Kawaler Orderu Złotego Runa. Abdykował w 1668 roku, przerywając ciągłość dynastyczną. Był ostatnim członkiem rodu Wazów blisko spokrewnionym z Jagiellonami.
Młodość upłynęła przyszłemu królowi w znacznym stopniu na wojowaniu. W 1629 ojciec zabrał go do Prus na wyprawę przeciwko Szwedom. 25 czerwca 1635 w obliczu nowej wojny ze Szwecją podążył do Torunia.
Z szerszą biografią można zapoznać się na Wikipedii
Kluczowe wydarzenia
- 10 maja 1638 do lutego 1640 - zatrzymał się na postój we Francji pozostającej w wojnie z Hiszpanią, gdzie został aresztowany na rozkaz kardynała Richelieu pod zarzutem szpiegostwa na rzecz Hiszpanii. Uwolniony po interwencji poselstwa Rzeczypospolitej, które przybyło do Paryża pod kierownictwem wojewody smoleńskiego Krzysztofa Korwina Gosiewskiego.
- 16 maja 1646 - otrzymał od papieża godność kardynalską. Nieco wcześniej - wbrew woli królewskiej, wyjechał do Włoch i wstąpił do zakonu jezuitów w Loreto, który opuścił jednak już po dwóch latach nowicjatu.
- 20 listopada 1648 - po śmierci brata, Władysława IV Wazy, Jan II Kazimierz Waza został obrany królem Rzeczypospolitej, po sześciu miesiącach trwającej wolnej elekcji
- 30 maja 1649 - doszło do zawarcia małżeństwa Ludwiki [1] i Kazimierza
- 28 czerwca-10 lipca 1651 - król dzięki swoim zdolnościom strategicznym odniósł świetne zwycięstwo nad połączonymi wojskami kozacko-tatarskimi w bitwie pod Beresteczkiem [2] i zmusił Kozaków do podpisania mniej korzystnej dla nich ugody w Białej Cerkwi
- 1655 - wojska szwedzkie wkroczyły do Rzeczypospolitej. Była to kontynuacja wojen, jakie ze Szwedami prowadził Zygmunt III Waza, a później także Władysław IV, gdyż nie skończyły się one traktatem pokojowym, a tylko rozejmem w Sztumskiej Wsi [3]
- 20 listopada 1655 - król wydał uniwersał opolski do narodu, wzywając w nim wszystkie stany do zbrojnego powstania przeciwko Szwedom [4]
- 8 stycznia 1656 - król datował „Manifest wzywający chłopów do walki”
- 1 kwietnia 1656 - złożenie przez króla Jana ślubów lwowskich podczas mszy świętej odprawianej przez nuncjusza Pietro Vidoniego przed obrazem Matki Bożej Łaskawej. Kraj był prawie w całości opanowany przez Szwedów i Rosjan. Przyrzeczenia królewskie miały poderwać do walki z najeźdźcami nie tylko szlachtę, ale i cały lud. Monarcha oddał Rzeczpospolitą pod opiekę Matki Boskiej, którą nazwał Królową Polski i obiecał, że poprawi sytuację chłopów i mieszczan, kiedy tylko kraj zostanie uwolniony spod okupacji. [5]. Śluby lwowskie mogą mieć symboliczny związek z oblężeniem Jasnej Góry [6], mającej miejsce pomiędzy 18 listopada a 27 grudnia 1655.
- 26 września do 23 grudnia 1657 - dowodził oblężeniem Torunia
- 16 września 1668 - Jan II Kazimierz Waza zrzekł się korony
- 30 kwietnia 1669 - wyjechał do Francji, gdzie uzyskał niezwykle dochodowe opactwo Saint-Germain-des-Prés, którego został 76 opatem.
- 16 grudnia 1672 - zmarł cztery lata po abdykacji. Podobno przyczyną zgonu był atak apopleksji jakiego doznał po otrzymaniu wiadomości o upadku Kamieńca Podolskiego.
Ciekawostki
Jan Kazimierz miał dwójkę dzieci, Marię Annę Teresę [7] oraz Jana Zugmunta [8]. Żyły one bardzo krótko: córka nieco ponad rok, syn niewiele ponad półtora miesiąca.
Współcześni oceniali go bardzo surowo. Od pierwszych liter jego monogramu “Ioannes Casimirus Rex” mówiono o nim “Initium Calamitatis Regni” – początek nieszczęść królestwa. Po 80 latach panowania Wazów Rzeczpospolita znajdowała się w opłakanym stanie. Wojny na południowym wschodzie, w Inflantach, a zwłaszcza „potop szwedzki”, który zalał prawie cały kraj, bardzo poważnie zrujnowały gospodarkę kraju. Ludność zmniejszyła się o ok. 30% i wynosiła 6-7 mln, większość gruntów leżała odłogiem, tak znacznie zmniejszyła się produkcja zbóż.
Podczas sejmu w 1661 roku Jan Kazimierz w czasie przemówienia argumentował sens przeprowadzenia elekcji vivente rege i trafnie wtedy przepowiedział rozbiory Polski (tzw. przepowiednia Jana Kazimierza). Mówił bowiem: Moskwa i Ruś odwołają się do ludów jednego z nimi języka i Litwę dla siebie przeznaczą; granice Wielkopolski staną otworem dla Brandenburczyka, a przypuszczać należy, iż [ten] o całe Prusy certować [starać się] zechce, wreszcie Dom Austriacki spoglądający łakomie na Kraków nie opuści dogodnej dla siebie sposobności i przy powszechnym rozrywaniu państwa nie wstrzyma się od zaboru. Powtórzył podobne słowa w czasie sejmu abdykacyjnego.
Źródło horoskopu
Informację dostarczył Mirosław Czylek.